Tweede onderzoek impact coronavirus op de meubelindustrie en interieurbouw

Op 27 februari 2020 presenteerde CBM de eerste resultaten van het onderzoek naar de impact van het COVID-19-virus, beter bekend als het coronavirus, op de meubelindustrie en interieurbouw in Nederland. Drie weken later bleek bij een tweede meting dat inmiddels een groot deel van de branche negatieve gevolgen heeft en/of verwacht.

Het percentage bedrijven dat daadwerkelijk problemen ondervindt, was in drie weken opgelopen van 10% naar 43%. Verder steeg het percentage respondenten dat nog geen problemen heeft maar die wel verwacht van 30% naar 52%. Het percentage bedrijven dat geen problemen heeft en die ook niet verwacht, is gedaald van 60% naar 5%. Dit was de status van eind maart, rond de deadline van deze editie van Binnenwerk. Verwachtingen voor de maand april uitspreken is lastig, maar door de intelligente lockdown zal ook de maand april zeker nog lastig zijn voor de interieurbouwsector.

Problemen

In drie weken tijd is de gezondheidssituatie en de economische ontwikkeling in de wereld totaal veranderd. Veel landen zijn door de uitbraak van het coronavirus in de problemen gekomen. Het virus is inmiddels uitgegroeid tot een pandemie die veel schade veroorzaakt. Aandelen kelderen wereldwijd, grenzen gaan dicht, beurzen worden uitgesteld of afgelast, reizen wordt verboden en in veel landen zitten mensen weken achtereen in quarantaine. In Nederland zijn sectoren zoals de horeca en de culturele sector volledig stil gevallen. Ook onze industrie is getroffen door de negatieve impact van het coronavirus en bij veel bedrijven daalt de omzet. Het werk en de werkgelegenheid komen steeds meer onder druk te staan.

Respons

Terug naar de metingen Tijdens de eerste meting vulden 199 CBM-leden de enquête in, de tweede meting door 230 respondenten. Het responspercentage was daarmee opgelopen van 40% naar 46%. Bijna de helft van de leden heeft van zich laten horen zodat de resultaten een goede afspiegeling vormen van de ontwikkelingen in onze sector.

Vraag 1: Heb je of verwacht je problemen vanwege de uitbraak van het Corona-virus?

Bij de eerste meting eind februari gaf 10% van de respondenten aan nu reeds problemen te ervaren, die direct zijn terug te leiden tot de uitbraak van het coronavirus. In drie weken tijd is dit percentage opgelopen van 10% naar 43%. Het percentage bedrijven dat nog geen problemen heeft, maar dat wel verwacht, is in diezelfde periode gestegen van 30% naar 52%. Daarnaast is het percentage respondenten dat bij de eerste meting geen problemen verwachtte, sterk terug gelopen van 60% naar 5%. Conclusie uit de tweede meting is dat de situatie duidelijk verslechterd is. Steeds meer leden voelen de schadelijke impact van het coronavirus of verwachten negatieve gevolgen.

Vraag 1.

Zo melden respondenten problemen met de montage van meubelen en interieurs op locatie.

Montageprojecten worden stilgelegd en monteurs kunnen niet meer terecht op horecalocaties, zalencentra, scholen, zorginstellingen, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, en winkels, etc. Daarnaast hebben ondernemers problemen met de inzetbaarheid van hun personeel. Medewerkers vallen uit met ziekteverschijnselen of moeten opvang voor hun kinderen regelen, omdat de scholen inmiddels gesloten zijn. Daarnaast hebben ondernemers problemen met de levering en beschikbaarheid van noodzakelijke grondstoffen, materialen en halffabricaten, die nodig zijn voor de productie.

Vraag 2: Heeft je bedrijf problemen met de export?

Bij de eerste meting had slechts één respondent problemen met de export naar China. Daarom werd we deze vraag veralgemeniseert naar problemen met export in het algemeen. Uit de tweede meting blijkt dat één op de tien respondenten daadwerkelijk problemen heeft met de export van producten. Het gaat dan vooral om export naar Europese landen waar de winkels gesloten zijn, zoals Frankrijk en Duitsland, Tsjechië, Denemarken et cetera.

Vraag 3: Heb je of verwacht je problemen met de aanlevering van onderdelen en halffabricaten voor meubelen en interieurs?

Vraag 3.

Net als bij de eerste meting verwachten bedrijven problemen met de levering van elektrische onderdelen, (onderdelen voor) verlichting, stalen onderdelen en textiel & meubelstoffen en leer. De percentages zijn in lijn met de eerste meting maar lopen enkele procentpunten op of terug.

Vraag 4: Heb of verwacht je productieproblemen en oplopende levertijden door gebrek aan grondstoffen, onderdelen en halffabricaten?

Het percentage respondenten dat productieproblemen en oplopende levertijden verwacht, ligt in lijn met dat van de voorgaande meting. De tweede meting laat een lichte stijging van de problemen zien. Ruim 1 op de 10 bedrijven (16%) heeft nu reeds te kampen met productieproblemen. Twee derde van de bedrijven (67%) heeft op dit moment nog geen productieproblemen, maar verwacht die binnenkort wel. Ruim 1 op de 5 bedrijven (21%) heeft geen productieproblemen en verwacht die ook niet te krijgen.

Vraag 5: heb je te maken met opdrachten die zijn ingetrokken?

Dit was een nieuwe vraag, in aanvulling op de eerste meting. Uit de resultaten blijkt dat circa één op de vijf respondenten (19%) inmiddels te maken heeft met opdrachten die ingetrokken zijn. Daarnaast verwacht 43% van de respondenten binnenkort ook problemen te krijgen met het intrekken van opdrachten. Het is duidelijk dat dit een groeiend probleem is, dat steeds meer impact gaat hebben op de meubelindustrie en interieurbouw. Intrekken van opdrachten leidt tot hogere kosten en verlies van omzet.

Vraag 6: heb of verwacht je extra kosten door te late levering van producten?

Vraag 6.

Het percentage bedrijven dat binnenkort extra kosten verwacht door genoemde leveringsproblemen is licht gedaald van 62% naar 59%. Het aantal bedrijven dat nu reeds extra kosten heeft, is licht gestegen van 4% naar 7%. Een derde van de bedrijven (34%) verwacht geen kostenstijging door te late levering. De verwachtingen over de extra kosten zijn min of meer stabiel gebleven. Veel respondenten vinden het lastig de omvang van de extra kosten aan te geven en vulden niets in. Bij bedrijven die wel iets invulden lagen de schattingen tussen € 10.000,- en € 75.000,-.

Vraag 7: Heb je of verwacht je problemen met logistiek en transport en zo ja naar welke landen?

Bij de eerste meting had 15% van de bedrijven problemen met gestegen transportkosten. De tweede meting is dat percentage gedaald naar 8%. Het percentage bedrijven dat nog geen problemen heeft maar ze wel verwacht, is gestegen van 47% naar 61%. En 30% van de respondenten verwacht bij de tweede meting geen logistieke en transportproblemen. Dat is een daling van 8%.

Vraag 8: Overweeg je over te stappen naar andere leveranciers vanwege het coronavirus?

Vraag 8.

Bij de vorige meting overwoog 1 op de 4 respondenten nog uit te wijken naar andere leveranciers, wanneer de toelevering uit China stokt. Bij de tweede meting is dat percentage gedaald naar 8%. Bedrijven verwachtten vooral uit te wijken naar andere leveranciers van meubelstof en textiel, bijvoorbeeld die in Oost-Europa. Dat is in de tweede meting nog wel terug te zien.

Vraag 9: Heb of verwacht je (juridische) problemen omdat je niet aan je leveringsverplichtingen kunt voldoen?

Dit was een extra vraag voor de tweede meting. Slechts 1% van de respondenten had op dat moment al juridische problemen vanwege leveringsverplichtingen. Een kwart van de bedrijven verwacht dat die problemen wel gaan komen. Uit de aanvullende opmerkingen van respondenten blijkt dat bedrijven verwachten dat zij dat in goed onderling overleg met betrokkenen kunnen regelen.

Vraag 10: Maakt je bedrijf gebruik van werktijdverkorting?

Vraag 10.

Deze extra vraag is in de enquête opgenomen in verband met de recente lancering van de noodmaatregelen van het kabinet. Ruim de helft van de respondenten (57%) verwacht binnenkort gebruik te gaan maken van werktijdverkorting, zoals afgekondigd door de regering.

Conclusies

De tweede meting liet zien dat de stagnatie bij de leveringen van grondstoffen, producten en halffabricaten iets zijn toegenomen in omvang, maar vooral meer divers zijn geworden. Bij de tweede meting blijkt tevens dat het percentage bedrijven met leveringsproblemen iets hoger ligt dan drie weken geleden.

Bedrijven ervaren op dit moment nog geen grote transportproblemen, maar zij verwachten die wel de komende weken. Zeker wanneer steeds meer landen de grenzen gaan sluiten. Ondernemers gaan pas uitwijken naar alternatieve leveranciers wanneer dat echt noodzakelijk is. Daarbij proberen ze vooral leveranciers te vinden dichter bij huis.

Slotconclusie van deze online enquête is dat in drie weken tijd het uitbreken van het Corona-virus vrijwel de gehele meubelindustrie en interieurbouw in zijn greep heeft. Steeds meer bedrijven hebben problemen of verwachten die op de korte termijn. De beschikbaarheid van noodzakelijke grondstoffen, materialen en producten wordt problematischer, en zal de productie belemmeren. Daarnaast vrezen steeds meer ondernemers dat orders en opdrachten wegvallen en dat de omzetten dalen.

Door het wegvallen van werk zal ook de werkgelegenheid in de meubelindustrie en interieurbouw op de korte termijn afnemen. Ruim de helft van de ondernemers verwacht daarom ook gebruik te zullen maken van de nieuwe regeling rond werktijdverkorting en de andere voorstellen uit het pakket van noodmaatregelen, dat de regering recent naar buiten gebracht heeft.

De afgelopen weken volgde CBM het coronanieuws op de voet. Op de website www.cbm.nl is alle relevante informatie over het virus te vinden. Daarnaast blijft de brancheorganisatie in samenwerking met collega-branches en VNO en MKB actief lobbyen in Den Haag, om de negatieve gevolgen voor onze ondernemers tot een minimum te beperken.